Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan 2024 yılı Kasım ayı Hizmet Üretim Endeksi verileri, hizmet sektöründeki değişimlere ışık tuttu. Verilere göre, Hizmet üretim endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 0,9 oranında azalırken, bir önceki aya göre yüzde 0,2 düşüş gösterdi. Bu sonuçlar, sektör bazında farklılıklar içermekte.
Yıllık Bazda Hizmet Üretimi Azaldı
2024 yılı Kasım ayında hizmet üretim endeksi, 2023 yılının aynı ayına göre yüzde 0,9 oranında geriledi. Ulaştırma ve depolama hizmetleri yıllık bazda yüzde 3,0 oranında azalarak en büyük düşüşü yaşadı. Buna karşın, konaklama ve yiyecek hizmetlerinde yüzde 6,9 oranında artış kaydedildi. Bilgi ve iletişim hizmetleri yüzde 2,5, Gayrimenkul Hizmetleri yüzde 11,6, mesleki, bilimsel ve teknik hizmetler ise yüzde 3,1 oranında yükseliş gösterdi. İdari ve destek hizmetlerinde de yüzde 2,2 oranında artış yaşandı.
Aylık Değişimde Ulaşım ve Depolama Geriledi
Hizmet üretim endeksindeki aylık değişim ise yüzde 0,2 düşüşle sınırlı kaldı. Ulaştırma ve depolama hizmetleri, aylık bazda yüzde 0,9 oranında gerileyerek sektördeki daralmanın belirgin olduğu alanlardan biri oldu. Bunun yanı sıra, konaklama ve yiyecek hizmetleri sabit kalarak değişim göstermedi.
Gayrimenkul Hizmetlerinde Yükseliş Devam Ediyor
Kasım ayında dikkat çeken bir diğer veri, gayrimenkul hizmetlerindeki artış oldu. Yıllık bazda yüzde 11,6 oranında yükselen bu sektör, aylık bazda da yüzde 3,2 artışla büyümesini sürdürdü. Gayrimenkul piyasasındaki hareketlilik, özellikle konut talebindeki artış ve ticari gayrimenkul projelerinin genişlemesiyle ilişkilendiriliyor.
Bilgi ve İletişim Sektörü İvmesini Koruyor
Bilgi ve iletişim hizmetleri sektörü, hem yıllık hem de aylık bazda büyüme gösteren sektörlerden biri oldu. Kasım ayında yıllık bazda yüzde 2,5, aylık bazda ise yüzde 0,7 oranında artış kaydedildi. Dijitalleşmenin ve teknolojik yatırımların etkisiyle bu alanda büyümenin önümüzdeki dönemde de devam etmesi bekleniyor.
Mesleki Hizmetler Artarken Destek Hizmetleri Geriledi
Mesleki, bilimsel ve teknik hizmetlerde yıllık bazda yüzde 3,1, aylık bazda ise yüzde 1,2 artış gözlemlendi. Bu, profesyonel hizmetlere olan talebin arttığını ortaya koyuyor. Ancak, idari ve destek hizmetlerinde hem yıllık bazda yüzde 2,2 hem de aylık bazda yüzde 1,1 oranında azalma yaşandı. Bu düşüş, ekonomik dalgalanmaların iş gücü piyasasındaki etkileriyle ilişkilendiriliyor.
Genel Değerlendirme
Kasım 2024 dönemine ait Hizmet Üretim Endeksi verileri, hizmet sektörünün bazı alanlarda toparlanma eğiliminde olduğunu, ancak diğer alanlarda daralmanın sürdüğünü gösteriyor. Ulaştırma ve depolama gibi sektörlerdeki düşüşler, ekonomik koşullara bağlı olarak sektörel dinamiklerin değiştiğine işaret ederken, gayrimenkul ve bilgi iletişim hizmetlerindeki artışlar ise umut veriyor. Sektörel bazdaki bu farklılıkların önümüzdeki dönemde nasıl şekilleneceği, ekonomik reformlar ve piyasa koşullarına bağlı olarak belirlenecek.
Kaynak: tuik.gov.tr
Metin Karakuş