Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından 2023 yılına ait Yoksulluk ve Yaşam Koşulları İstatistikleri yayınlandı. Gelir ve yaşam koşulları Araştırması’na dayanan verilere göre, 2023 yılında Türkiye'de Göreli yoksulluk oranı yüzde 13,5 olarak hesaplandı. Bu oran, bir önceki yıla göre 0,9 puanlık bir düşüş anlamına geliyor. Göreli yoksulluk oranı, eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert medyan gelirinin yüzde 50'si dikkate alınarak hesaplanıyor. Ayrıca, medyan gelirin yüzde 60'ı dikkate alındığında ise bu oran yüzde 21,3 olarak kaydedildi.
Yoksulluk Oranında Medyan gelir Etkisi
Yoksulluk oranları, farklı gelir seviyelerine göre çeşitli medyan sınırlarına göre hesaplanıyor. 2023 verilerine göre, medyan gelirin yüzde 40’ı dikkate alınarak belirlenen yoksulluk oranı yüzde 7,0 olurken, medyan gelirin yüzde 70’i dikkate alındığında ise yoksulluk oranı yüzde 29,0 olarak belirlendi. Bu veriler, ülkedeki gelir dağılımının hane halkları arasındaki farklılıklarına ışık tutuyor ve çeşitli gelir dilimlerinde yaşayan kişilerin yoksulluk seviyelerini gösteriyor.
Hane Tiplerine Göre Yoksulluk Oranları
Hane halkı tipine göre yoksulluk oranlarında da önemli farklılıklar gözlemleniyor. Çekirdek aile bulunmayan hanelerde yoksulluk oranı yüzde 7,7’ye düşerken, tek kişilik hanelerde yüzde 7,3 olarak hesaplandı. Bunun yanı sıra, en az bir çekirdek aile ve diğer kişilerden oluşan hanelerde yoksulluk oranı yüzde 17,0 olurken, tek çekirdek aileden oluşan hanelerde bu oran yüzde 13,3 olarak kaydedildi. Hane yapısına bağlı olarak yoksulluk oranlarının farklılaşması, aile büyüklüğü ve yapısının ekonomik koşulları ne denli etkilediğini ortaya koyuyor.
Eğitim Durumuna Göre Yoksulluk Oranları
Eğitim seviyesi ile yoksulluk arasında da doğrudan bir ilişki bulunuyor. 2023 verilerine göre, okur-yazar olmayan bireylerin yüzde 25,4'ü yoksul kabul edilirken, bir okul bitirmeyenlerin yüzde 23,6'sı yoksulluk sınırının altında yer aldı. Lise altı eğitim düzeyine sahip olan bireylerin yüzde 13,6’sı yoksullukla karşı karşıya kalırken, lise mezunlarında bu oran yüzde 7,2’ye, yükseköğretim mezunlarında ise yüzde 2,7’ye kadar düşüyor. Bu veriler, eğitim seviyesinin artmasının bireylerin yoksulluk riskini azalttığını net bir şekilde gösteriyor.
Maddi ve Sosyal Yoksunluk Azaldı
Maddi ve sosyal yoksunluk oranı, ekonomik ve sosyal imkanlara erişimde yetersizlik yaşayan bireylerin oranını gösteriyor. 2023 yılında maddi ve sosyal yoksunluk oranı yüzde 14,4 olarak belirlendi. Bu oran, bir önceki yıla göre 2,2 puanlık bir azalış anlamına geliyor. Maddi ve sosyal yoksunluk, belirlenen 13 temel ihtiyaç maddesinden en az yedisini karşılayamayan bireylerin oranını ifade ediyor. Özellikle hanelerin otomobil sahipliği, beklenmedik harcamaları karşılayabilme ve temel yaşam ihtiyaçlarını karşılama kapasitesinin bu yoksunluk oranında önemli bir etkisi var.
Sürekli Yoksulluk Oranı %13’e Düştü
Sürekli yoksulluk oranı ise eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert medyan gelirinin yüzde 60’ına göre hesaplanıyor ve son yıl ile birlikte önceki üç yıldan en az ikisinde yoksul olan bireyleri kapsıyor. 2023 yılı sonuçlarına göre, Sürekli yoksulluk oranı yüzde 13,0 olarak kaydedildi. Bu oran, bir önceki yıla göre 1 puanlık bir azalış gösteriyor ve ülkede uzun süreli yoksulluk yaşayan bireylerin sayısında bir düşüş olduğunu ortaya koyuyor.
Kaynak: tuik.gov.tr
Haber Merkezi
