Ighil kasabasının yakınları olarak belirlendi. Sığ eğik bindirme faylarının kırılması sonucu gerçekleşen bu sarsıntı, bölgedeki yapıları ve tarihi mekanları büyük ölçüde etkiledi.
Fas'ın Modern Tarihindeki En Büyük Deprem
Bu deprem, Fas'ın modern tarihinde aletli olarak kaydedilen en büyük deprem olarak tarihe geçti. Küresel Centroid Moment Tensörü (GCMT), depremin büyüklüğünü Mw 7,0 olarak belirtirken, Amerika Birleşik Devletleri Jeoloji Araştırması (USGS) ise büyüklüğü Mw 6,8 olarak raporladı. Fas sismik ajansı, odak derinliğini 8 km ve büyüklüğü 7,2 olarak bildirdi. Depremin derinliği, 18,5 km olarak ölçüldü ve fay kırılma alanının yaklaşık 30 km x 20 km olduğu tahmin ediliyor.
Can Kaybı ve Hasar: 2946 Ölü ve Tarihi Yapılar Zarar Gördü
Depremin ardından, çoğunlukla Marakeş dışında olmak üzere en az 2946 kişi hayatını kaybetti. Bu sayı her geçen gün artış göstermekte ve kurtarma çalışmaları devam etmektedir. Marakeş'teki binalar ve tarihi yerlerde büyük hasar meydana geldi. Deprem aynı zamanda İspanya, Portekiz ve Cezayir gibi komşu ülkelerde de hissedildi.
Uluslararası Tepkiler ve Artçı Sarsıntılar
Depremin ardından 19 dakika içinde 4,9 büyüklüğünde bir artçı sarsıntı yaşandı. Avrupa-Akdeniz Sismoloji Merkezi, sarsıntıların Portekiz, İspanya, Moritanya, Cezayir, Batı Sahra ve Cebelitarık Boğazı kıyılarında da hissedildiğini rapor etti. Ayrıca, Mısır'a kadar uzanan izleme istasyonları bu sarsıntıları tespit etti.
Fas Kralı VI. Muhammed'den Milli Yas İlanı
Fas Kralı VI. Muhammed, ülkede yaşanan büyük felaketin ardından üç gün milli yas ilan etti. Bu süre zarfında, ülke genelinde ulusal dayanışma ve yardım kampanyaları başlatıldı. Deprem bölgesinde yürütülen kurtarma ve iyileştirme çalışmaları, ulusal ve uluslararası yardımlarla desteklenmektedir.
Depremin Sismik Özellikleri ve Bölgesel Etkiler
USGS'ye göre, deprem Yüksek Atlas'ın altında eğik bindirme fayını gösteren bir odak mekanizmasına sahip. Kırılma, kuzeybatı doğrultulu dik eğimli eğik-ters fay üzerinde veya doğu doğrultulu sığ dalımlı eğik-ters fay üzerinde meydana geldi. Bu sismik aktivite, bölgedeki fay sistemlerinin karmaşıklığını ve depremlerin etkilerini anlamada önemli bilgiler sunmaktadır.
Bu büyük deprem, Fas’ın sismik risklerini ve doğal afetlere karşı hazırlık seviyelerini yeniden değerlendirmesine yol açacak bir olay olarak tarihe geçti. Uluslararası toplum, bölgeye yardım ve destek sağlamak için harekete geçti. Deprem sonrası yeniden yapılanma süreci, hem ulusal hem de küresel işbirliğiyle hızla devam edecektir.
Nizamettin Okutan