Edirne’de, devletin ve halkın ortak malı olan Hazine taşınmazları, son yıllarda dernekler ve vakıflara tahsis edilmekte, bu süreç ise hem şeffaflık hem de kamu yararı açısından tartışmalara neden olmaktadır. Bu taşınmazların kimlere verildiği, hangi gerekçelerle tahsis edildiği ve bu süreçlerin nasıl işlediği, vatandaşların bilgi edinme hakkı çerçevesinde önemli bir konu olarak gündeme gelmektedir. Edirne halkı, kamuya ait taşınmazların doğru ve şeffaf bir şekilde yönetilip yönetilmediğini, kamu çıkarları doğrultusunda kullanılıp kullanılmadığını sorgulamaktadır.
Kamu Taşınmazlarının Yönetimi ve Milli Emlak Genel Müdürlüğü
Türkiye Cumhuriyeti Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na bağlı olarak faaliyet gösteren Milli Emlak Genel Müdürlüğü, Hazineye ait taşınmazların yönetimini üstlenmektedir. Bu taşınmazlar, tüm vatandaşların ortak malı olup, devlet bu taşınmazların yönetiminde kamu yararını gözetmekle yükümlüdür. Hazine taşınmazlarının kullanımına ilişkin en temel ilke, kamu çıkarları ve ortak kazanımlardır. Ancak son yıllarda, özellikle Edirne'de, bu taşınmazların tahsis edilme şekli ve tahsis edilen kurumların faaliyetleri, şeffaflık ve kamu yararı açısından tartışma konusu olmuştur.
Edirne Belediye Meclis Kararı: Yurt Yapımı İçin Taşınmaz Tahsisi
Edirne Belediye Meclisi’nin 4 Şubat 2025 tarihinde yaptığı toplantıda, bazı taşınmazların vakıf ve derneklere tahsis edilmesi kararı alınmıştır. Özellikle Fırınlarsırtı mevkiinde bulunan 1055 metrekarelik taşınmaz, adı daha önce duyulmamış bir derneğe, yurt yapımı amacıyla 49 yıllığına tahsis edilmiştir. Bu durum, Edirneliler açısından şüphe uyandırıcı olmuştur çünkü bu derneğin ne tür bir faaliyette bulunacağı ve yurt işletmeciliği konusundaki deneyimi hakkında bilgi bulunmamaktadır.
Bir diğer tartışmalı örnek ise Kızılay Kurumu’na ait taşınmazlarla ilgilidir. Trakya Üniversitesi’nin genişleme sahasında yer alan 12.880 m² yüzölçümüne sahip bir tarla, özel yurt yapımı için Kızılay’a verilmiştir. Ancak Kızılay’ın asli görevleri arasında yurt yapımının bulunmadığı ve bunun devletin asli sorumluluğunda bir hizmet olduğu belirtilmektedir. Kamu taşınmazlarının bu tür amaçlarla tahsis edilmesi, yalnızca belirli kurumlara yakın kişilere veya gruplara verilmesi kamu yararına mı hizmet etmektedir?
Kamu Taşınmazlarının Devri ve Kamu Yararının Sorgulanması
Kamu taşınmazlarının, yalnızca belirli vakıflara ve derneklere tahsis edilmesi, özellikle kamu çıkarını gözetmeyen bir yaklaşım olarak değerlendirilmiştir. Devlet, yalnızca kendisine yakın olan kurumlardan yana tavır almakta, bu da taşınmazların etik olmayan bir şekilde dağıtılmasına neden olmaktadır. Bu tür devirler, şeffaflık ilkesine aykırıdır ve kamu yararını değil, daha çok belirli çıkar gruplarını koruma amacı taşımaktadır.
Bu tür taşınmaz tahsislerinin sonucunda, kente dışarıdan gelen toplulukların artması, demografik yapının değişmesi ve kentin doğal yapısının olumsuz yönde etkilenmesi ihtimali de söz konusudur. Bu süreçlerin, şeffaf bir şekilde halkın bilgisine sunulması ve kamu yararına olan bir yönetim anlayışıyla yapılması gerekmektedir.
Bilgi Edinme Hakkı ve Yasal Talepler
Edirne halkı, 4982 Sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu çerçevesinde, kamusal taşınmazların kimlere verildiği ve bu taşınmazların hangi gerekçeyle tahsis edildiği konusunda bilgi edinme hakkını kullanmaktadır. 4. Maddede “Herkes bilgi edinme hakkına sahiptir” ifadesi yer almakta, 5. Maddede ise bu bilgilere erişimin etkin ve doğru bir şekilde sağlanması gerektiği vurgulanmaktadır. Bu bağlamda, Edirne il ve ilçelerindeki Hazineye ait taşınmazların, son 10 yıl içinde hangi dernek ve vakıflara tahsis veya satıldığını öğrenmek, vatandaşların en doğal hakkıdır.
Edirne’deki Taşınmazların Bilgi Edinme Talepleri
Edirne halkı, şu soruları sorarak, kamu taşınmazlarının hangi kurumlara ve hangi gerekçelerle verildiğini öğrenmek istemektedir:
Edirne il ve ilçelerinde, mülkiyeti Maliye Hazinesi'ne ait olan taşınmazlar nelerdir?
Son 10 yıl içerisinde dernek ve vakıflara hangi taşınmazların tahsisi veya satışı yapılmıştır?
Bu taşınmazların mevkii, ada parsel numarası, cinsi ve yüzölçümü nedir?
Taşınmazların tahsis gerekçeleri nelerdir?
Bu soruların yanıtlanması, halkın şeffaf bir yönetim ve doğru bilgiye erişim hakkını kullanabilmesi açısından son derece önemlidir.
Kamu Yararını Gözeten Bir Taşınmaz Yönetimi
Edirne’de, kamu taşınmazlarının tahsisi ve satışı konusunda şeffaflık, halkın bilgilendirilmesi ve kamu yararının korunması gereklidir. Devletin asli görevlerinden biri olan taşınmaz yönetimi, yalnızca belirli çıkar gruplarına hizmet etmemeli, tüm vatandaşların eşit şekilde yararlanabileceği bir şekilde yapılmalıdır. Kamuya ait taşınmazların, halkın çıkarlarını gözeterek doğru bir biçimde yönetilmesi ve bu süreçlerin şeffaf bir şekilde yürütülmesi, demokratik bir toplumun en temel prensiplerinden biridir.
Nizamettin Okutan