Türkiye’nin eğitim tarihinde önemli bir yere sahip olan eski Milli Eğitim Bakanı Hasan Âli Yücel, ölümünün 64. yılında saygıyla anılıyor. Atatürkçü Düşünce Derneği (ADD) Edirne Şubesi, Köy Enstitüleri’nin kurucusu olarak bilinen Yücel’i minnet ve özlemle yad etti.
Eğitimde Devrim Yaratan Bakan
Hasan Âli Yücel, 1938-1946 yılları arasında Milli Eğitim Bakanı olarak görev yaptığı süreçte, Türkiye’nin eğitim sistemine büyük katkılar sağladı. Onun öncülüğünde hayata geçirilen Köy Enstitüleri, özellikle kırsal kesimde eğitimli öğretmenler yetiştirilmesi açısından büyük bir reform niteliği taşıyordu. Yücel, sadece eğitim alanında değil, kültür ve sanat dünyasında da köklü değişimlere imza atan bir devlet adamı olarak kabul ediliyor.
Atatürk ile Anlamlı Diyalog
Eğitimci kimliğiyle bilinen Yücel, genç yaşta Cumhuriyet’in kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ün dikkatini çekmeyi başardı. Atatürk’ün bir denetim gezisi sırasında, Yücel’in yazdığı felsefe ders kitabındaki ağır Arapça terimlerin azaltılması gerektiğini vurgulaması üzerine, Hasan Âli Yücel dilde sadeleşme konusunda önemli çalışmalar yürüttü. Atatürk ile arasında geçen "Türk milleti ne zaman kurtulmuş sayılır?" sorusuna verdiği "Kurtarıcı arama ihtiyacı duymadığında" yanıtı, onun düşünce dünyasını ve eğitim anlayışını gözler önüne serdi.
Köy Enstitüleri ile Aydınlık Gelecek
Hasan Âli Yücel’in en büyük projelerinden biri, 17 Nisan 1940’ta çıkarılan yasa ile kurulan Köy Enstitüleri oldu. Kırsal kesimde eğitimli öğretmen ihtiyacını karşılamak için kurulan bu enstitüler, binlerce köy öğretmeni yetiştirerek ülkenin eğitim seviyesini yükseltti. Ne var ki, 1946 sonrası bu kurumlar siyasi tartışmaların hedefi haline geldi ve karşıt görüşlerin baskısıyla kapatıldı.
Kültür ve Sanatta Derin İzler
Yücel, sadece eğitim alanında değil, kültürel reformlar açısından da Türkiye'ye önemli katkılar sundu. Onun döneminde dünya klasiklerinin Türkçeye kazandırılması için büyük bir çeviri seferberliği başlatıldı. Ayrıca, Devlet Konservatuvarı’nın kurulması ve Türkiye’nin UNESCO’ya üye olması gibi önemli gelişmeler onun bakanlığı döneminde gerçekleşti.
Oğlunun Şiirinde Ölümsüzleşen Bir Baba
Hasan Âli Yücel’in oğlu, ünlü şair Can Yücel, babasını "Hayatta Ben En Çok Babamı Sevdim" adlı şiiriyle ölümsüzleştirdi. Can Yücel’in bu dizeleri, sadece bir baba-oğul ilişkisini değil, aynı zamanda Hasan Âli Yücel’in eğitim ve kültür dünyasında bıraktığı derin izleri de yansıttı.
Atatürkçü Düşünce Derneği (ADD) Edirne Şubesi Türkiye’nin aydınlanma sürecine büyük katkılarda bulunan Hasan Âli Yücel’i, vefatının 64. yılında saygı, minnet ve özlemle andı.
Metin Karakuş